Oncologiefysiotherapie

Wat is oncologiefysiotherapie?

Oncologiefysiotherapie is een specialisatie binnen de reguliere fysiotherapie. Ze richt zich specifiek op het behandelen van bewegingsproblemen ten gevolge van de kanker zelf of ten gevolge van de medische behandeling van de kanker. Voorbeelden van problemen zijn pijn, spanningsklachten, stug littekenweefsel, huidveranderingen, stijfheid van gewrichten en spieren, lymfoedeem (vochtophoping), spierzwakte, conditieverlies en vermoeidheid.

Deskundigheid

De oncologiefysiotherapeut is een gespecialiseerde fysiotherapeut die zich bezig houdt met de behandeling en het coachen van patiënten met kanker. Door middel van een extra opleiding (2 jarige post-HBO of 4 jarige master) naast de reguliere fysiotherapieopleiding heeft hij/zij de kennis, vaardigheden en competenties verworven die nodig zijn bij de (complexe) problematiek van deze patiëntengroep. Kennis van de ziekte, de medische behandelingen en de gevolgen van deze medische behandelingen zijn van belang om de oncologische patiënt zo goed mogelijk te kunnen begeleiden. Tevens is de oncologiefysiotherapeut in staat om op adequate manier de oncologische patiënt te begeleiden  en te ondersteunen op psychosociaal vlak tijdens deze ingrijpende periode. Hij/zij heeft daarnaast de vaardigheden om goed met alle andere partijen, die betrokken zijn bij de behandeling van de oncologische patiënt, te communiceren. De oncologiefysiotherapeut kan worden ingezet tijdens alle fasen van de kanker.

In de curatieve fase is alles gericht op het bestrijden van de kanker. De oncologiefysiotherapeut kan in deze fase helpen bij het beperken en bestrijden van conditieverlies en het verlichten van spanningsklachten.

In de herstelfase gaat het om herwinnen van beweeglijkheid, kwaliteit van leven en het herwinnen van controle over de activiteiten van het dagelijkse leven. De oncologiefysiotherapeut kan bijvoorbeeld helpen met een trainingsprogramma om de conditie te verbeteren en adviseren bij het hervatten van werk en sport. Ook tijdens de chemotherapie kan er gericht getraind worden om conditie, kracht en uithoudingsvermogen zo goed mogelijk te behouden. Als de patiënt na een succesvolle behandeling is genezen, zijn er soms wel blijvende gevolgen zoals bewegingsproblemen of vermoeidheid. Goede nazorg is dan belangrijk.

Soms kan de ziekte niet (volledig) worden genezen maar wel onder controle gebracht en gehouden worden. Kanker krijgt dan meer het karakter van een chronische ziekte. De oncologiefysiotherapeut behandelt voorkomende klachten en ondersteunt en coacht de oncologische patiënt.

De palliatieve fase begint op het moment dat de patiënt te horen krijgt dat genezing niet meer mogelijk is en de behandeling ook niet meer op genezing wordt gericht. De kwaliteit van leven en de wens van de patiënt staan in deze fase centraal. De oncologiefysiotherapeut kan helpen om zolang mogelijk een actief leven te leiden.

In de terminale fase wordt het duidelijk dat het levenseinde nadert. De patiënt moet afscheid nemen van zijn naasten en van het leven. In deze fase staat het comfort van de patiënt centraal. De oncologiefysiotherapeut kan bijvoorbeeld helpen bij het zoeken naar de meest comfortabele houding. Ademhalingsoefeningen kunnen verlichting geven bij benauwdheid. Pijn en angst kunnen verminderen door ontspanningsoefeningen.

Heeft u vragen of wilt u meer informatie?

Klik hier voor de folder over oncologiefysiotherapie of mail naar oncologiefysiotherapie@fysiotherapiekompas.nl